Η έννοια της αυθεντικότητας
Άρθρα

Η έννοια της αυθεντικότητας

Της Ελένης Δαούτου*

Η αυθεντικότητα είναι μια έννοια που απασχολεί τόσο την ψυχολογία όσο και την ευρύτερη κοινωνία, καθώς αφορά τον βαθμό στον οποίο οι άνθρωποι ζουν σύμφωνα με τον αληθινό τους εαυτό, με τις αξίες και τα συναισθήματά τους. Σύμφωνα με τον ψυχολόγο Carl Rogers, η αυθεντικότητα σχετίζεται άμεσα με την «πραγματική» και την «ιδανική» εικόνα του εαυτού, δηλαδή πόσο κοντά βρίσκεται η συμπεριφορά μας σε αυτό που θεωρούμε πραγματικά ότι είμαστε.

 Ορισμός και Χαρακτηριστικά της Αυθεντικότητας

 Η αυθεντικότητα, όπως την ορίζει η ψυχολογία, είναι η ικανότητα ενός ατόμου να εκφράζεται και να ζει με τρόπο συνεπή με τα εσωτερικά του συναισθήματα, τις πεποιθήσεις και τις αξίες του. Το άτομο που ζει αυθεντικά δεν επηρεάζεται από εξωτερικές πιέσεις, κοινωνικές προσδοκίες ή την επιθυμία για επιβεβαίωση από άλλους. Αντίθετα, δρα με βάση το δικό του σύστημα αξιών και τις δικές του προτεραιότητες. Η αυθεντικότητα περιλαμβάνει τρία κύρια στοιχεία: Αυτογνωσία, Αυτο-έκφραση και Αυτονομία

Αυθεντικότητα και Ψυχολογική Ευημερία

Σύμφωνα με έρευνες, η αυθεντικότητα συνδέεται με υψηλότερα επίπεδα ψυχολογικής ευημερίας. Άτομα που ζουν αυθεντικά βιώνουν μεγαλύτερη ικανοποίηση από τη ζωή τους, υψηλότερη αυτοεκτίμηση και λιγότερο άγχος και κατάθλιψη. Αυτά τα άτομα είναι πιο ικανά να αναπτύσσουν υγιείς σχέσεις, καθώς δεν φοβούνται να είναι ειλικρινή με τους άλλους και να εκφράζουν τις πραγματικές τους ανάγκες και συναισθήματα. Μία σημαντική έρευνα από τον Kernis (2003) τονίζει ότι η αυθεντικότητα σχετίζεται με την αποδοχή του εαυτού μας. Όταν τα άτομα αποδέχονται τα θετικά και τα αρνητικά τους στοιχεία, τότε μπορούν να ζουν με μεγαλύτερη ψυχική ηρεμία και ισορροπία. Επίσης, η αυθεντικότητα προάγει την αίσθηση πληρότητας και προσωπικής ανάπτυξης.

Τα Εμπόδια στην Αυθεντικότητα

 Παρά τα οφέλη της αυθεντικότητας, δεν είναι πάντα εύκολο να ζήσει κανείς αυθεντικά. Οι κοινωνικές πιέσεις, οι προσδοκίες από τους άλλους, και οι φόβοι για απόρριψη συχνά εμποδίζουν τους ανθρώπους από το να είναι αληθινοί με τον εαυτό τους. Όπως αναφέρει ο Goffman (1959), οι άνθρωποι συχνά φορούν «μάσκες» προκειμένου να ανταποκριθούν στις προσδοκίες των άλλων ή να προστατεύσουν τον εαυτό τους από την κριτική. Αυτή η διαδικασία μπορεί να οδηγήσει σε αίσθηση αποσύνδεσης από τον εαυτό μας και στους άλλους.

 Καλλιέργεια της Αυθεντικότητας

Για να ζήσει κανείς αυθεντικά, χρειάζεται πρώτα να αποκτήσει βαθύτερη αυτογνωσία. Η ενδοσκόπηση, η θεραπεία και η ειλικρινής επικοινωνία με τον εαυτό μας είναι ουσιαστικά εργαλεία για την αναγνώριση των πραγματικών μας επιθυμιών και συναισθημάτων. Επιπλέον, η ανάπτυξη της ανθεκτικότητας απέναντι στις κοινωνικές πιέσεις και τις προσδοκίες των άλλων είναι εξίσου σημαντική για να μπορέσει κάποιος να εκφράζεται με γνησιότητα. Τέλος, θεραπεία μπορεί να βοηθήσει στην καλλιέργεια της αυθεντικότητας, βοηθώντας τα άτομα να συνειδητοποιήσουν τις εσωτερικές και εξωτερικές δυνάμεις που επηρεάζουν τις επιλογές τους

 Συνοψίζοντας

Η αυθεντικότητα δεν είναι απλώς μια έννοια, αλλά μια ζωτική πτυχή της ψυχολογικής μας υγείας και της σχέσης μας με τους άλλους. Η καλλιέργεια της αυθεντικότητας απαιτεί ενδοσκόπηση, αυτογνωσία και το θάρρος να ζήσουμε αληθινά, παρά τις πιέσεις της κοινωνίας. Έτσι, η αυθεντική ζωή είναι τελικά μια πηγή ψυχικής ισορροπίας και προσωπικής ικανοποίησης.

Ελένη Δαούτου – Συστημική Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας

Ένα Ταξίδι Μέσα από τα Βάθη της Συγχώρεσης και της Ψυχικής Ανθεκτικότητας

Η Ελένη Δαούτου είναι έμπειρη Ψυχοθεραπεύτρια και Σύμβουλος Συστημικής Ψυχικής Υγείας, που διακρίνεται για την εξειδίκευσή της στο Ψυχόδραμα και την Κλινική Ύπνωση, με εστίαση στη Βιοθυμική Ψυχοθεραπεία. Το επαγγελματικό της ταξίδι αντανακλά μια βαθιά δέσμευση στην ολιστική θεραπεία, βασισμένη στην προηγμένη εκπαίδευση στη Μείωση του Στρες με βάση την Ενσυνειδητότητα (MBSR) και στη Βιοανάδραση, και περαιτέρω εμπλουτισμένη με εξειδικευμένες σπουδές στη Θετική Ψυχολογία στο Πάντειο Πανεπιστήμιο.

Αφοσιωμένη υπέρμαχος της συνεχούς επαγγελματικής ανάπτυξης, η Ελένη Δαούτου ασχολείται ενεργά με την παγκόσμια κοινότητα ψυχικής υγείας, συμμετέχοντας τακτικά σε διεθνή και ελληνικά συνέδρια και συμπόσια. Η αφοσίωσή της στο να παραμένει στην πρώτη γραμμή των πρακτικών ψυχικής υγείας είναι εμφανής στη συνεχή συμμετοχή της τόσο στην ατομική όσο και στην ομαδική εποπτεία και στην προσωπική θεραπεία.

Αποτελεί Πιστοποιημένο Μέλος της Βρετανικής Ένωσης Κλινικών Υπνοθεραπευτών (GHSC) και μέλος της International Association for Relational Psychoanalysis and Psychotherapy (IARPP) και της American Group Psychotherapy Association (AGPA).

Ως συνιδρύτρια του “Δέντρου της Θεραπείας”, Πρότυπου Κέντρου Συνθετικής Θεραπείας, και του Εκπαιδευτικού Ινστιτούτου Συνθετικής Προσέγγισης “ΕΚΙΣΥΠ”, η Ελένη είναι παθιασμένη με την ενσωμάτωση καινοτόμων θεραπευτικών μοντέλων για την προώθηση της ολιστικής ευεξίας. Το έργο της είναι αφιερωμένο στην ενδυνάμωση των ατόμων να επιτύχουν βαθιά και διαρκή αλλαγή μέσω μιας συμπονετικής, συστημικής προσέγγισης στη θεραπεία.